میگرن چیست ؟
میگرن و درمان آن: میگرن یکی از علل سردرد است. بیشتر کسانی که به میگرن دچار هستند، دچار حملههای پی در پی سردرد برای مدت چندین سال میباشند. سر درد میگرن بیشتر به گونه تپشدار (ضربان دار) بوده اغلب با تهوع و اختلالات بینایی همراه است. گر چه بیشتر موارد میگرن میتواند شدید باشد ولی گاه سردرد میگرن خفیف است. گاهی هم در نواحی گردن این درد تشدید که با تکان دادن سر درد بیشتر میشود.دردهای میگرنی برای کسانی که ابتدا میگرن میگیرند همراه با تهوع هست اما در مراحل بعدی که سردرد تکرار شود افراد کمتر تهوع میگیرند.میگرن معمولا در ابتدای صبح و یا قبل از ان شروع میشود.
علت ایجاد میگرن
هنوز چرایی ایجاد این سردرد مشخص نشدهاست. درد میگرن در اثر تورم رگهای خونی و اعصاب اطراف مغز که به ساقه مغز سرشناس است ایجاد میشود. به نظر میآید یک ماده شیمیایی موجود در مغز به نام سروتونین نقش اصلی را در این بیماری داشته باشد.البته برخی پژوهشهای تازه نشان دادهاست نقص ژنتیکی میتواند در بروز این بیماری نقش داشته باشد.پژوهشگران ژن معیوبی را در بین گروهی از بیماران میگرنی یافتند که میتواند علت اصلی دردهای میگرنی باشد.[۱] البته گفته میشود در اثر افزایش مایع میان سلولی در خون و به هم خوردن نظم فیزیولوژی در نواحی سر و گردن این در ایجاد میشود.مدتی طول میکشد تا این مایع جذب بدن و یا از نواحی سر در کل اندام خونی پخش گردد در این صورت مقدار فشار در نواحی سر و گردن کاهش و بدنبال ان درد میگرنی هم کم کم کاهش میابد.
نشانههای بیماری
میگرن یک سردرد تپشدار است که میتواند در یکسو یا هر دو سوی سر ایجاد شود. سردرد میگرن بیشتر با تهوع، استفراغ و یا کاهش اشتها همراه است. فعالیت فیزیکی و ورزش، نورهای درخشان و یا صداهای بلند میتوانند سردرد را تشدید کنند.البته فعالیت فیزیکی در ابتدا باعث تشدید خفیف سردرد میشود اما اگر این فعالیت ارام ادامه داشته باشد تا حدودی به بهبودی میگرن کمک میکند (مثل پیادروی که منجر به افزایش ارام ضربان قلب شود و گرمای بدن را افزایش دهد )هرکاری که به ایجاد نظم در انتقال خون به همه ی اندامهای بدن بکند در درمان میگرن مفید خواهد بود.اغلب فرد مبتلا به میگرن، پس از آغاز سردرد به محلی تاریک، آرام و خنک میروند تا سردرد رفع شود. بیشتر حملههای میگرن میان ۱۲-۴ ساعت درازا میکشد اگر چه میتواند کوتاهتر و یا بلندتر نیز باشد. یکی از ویژگیهای میگرن احساس غیرمعمولی میباشد که پیش از آغاز حمله به فرد دست میدهد و به آن «پیش درآمد» میگویند. نشانههای پیش درآمد میتواند دربرگیرنده خستگی، گرسنگی و یا احساس خشم باشد. همچنین میگرن دارای «پس اثر» نیز بوده که پس از حمله این احساس به فرد دست داده و دربرگیرنده احساس تهی شدن، سردی در روابط و کاهش انرژی در بدن بوده که ممکن است برای یک تا دو روز پس از یک حمله شدید میگرن ادامه یابد. البته باید یادآور شد که همگی کسانی که مبتلا به میگرن هستند دچار «پیش درآمد» یا «پس اثر» میگرن نمیشوند.
یک ویژگی دیگر میگرن که البته در بیماری صرع نیز گاهی دیده میشود، وجود نشانههای پیشین یا اورا (Aura) است. این نشانههای مقدماتی کمی پیش از حمله میگرن رخ داده و منجر به اختلال بینایی، تاری دید و یا دیدن نورهای ضرباندار و چشمک زن میشود.این نشانهها که نزدیک ۳۰-۱۵ دقیقه به درازا میکشند به بیمار هشدار میدهند که سردرد میگرن به زودی آغاز خواهد شد. گاهی نشانههای مقدماتی حواس شنوایی، بویایی و یا چشایی را درگیر میکنند. البته «علایم مقدماتی» هم مانند «پیش درآمد» و «پس اثر» در تمام بیماران میگرنی رخ نمیدهد و در بسیاری از موارد، حملهی میگرنی درای «علایم مقدماتی» نیست و از آن جالبتر اینکه در برخی از موارد، ظهور نشانههای مقدماتی نیز بدون حمله میگرنی پس از آن رخ میدهد.
در موارد نادری نیز میگرن به گونه نشانههای عصبشناسانه غیرمعمول همانند گیجی، کاهش بینایی، حالت سوزن سوزن شدن و کرختی و سستی بروز میکند.
حمله میگرن گاهی به وسیله برخی از فعالیتها، غذاها، بوها و حتی احساسات تحریک شده بروز میکند.معمولا مصرف غذاهای ادویه دار و یا دارای کلسیم بالا قبل از خواب شبانه بستر مناسبیست برای ایجاد دردهای میگرنی همچنین برخی از بیماران زمانی که دچار استرس میشوند، حمله میگرن به سراغ آنها میآید در حالی که عدهای دیگر پس از اینکه استرس آنها رفع شد، دچار حمله میگرنی میشوند (برای نمونه روز پس از یک آزمون و یا ملاقات مهم). برخی زنان به تجربه در مییابند که حملات میگرن آنها در زمان قاعدگی بدتر و شدیدتر است.
میگرن و درمان آن
میوه ها ، سبزیجات و حبوبات
میوه ها سبزیجات و حبوبات همگی دارای استروژن های گیاهی هستند این استروژن از اثرات منفی استروژن منفی بدن ما می کاهد این نوع خوراکی ها برای خانم هایی که دچار سردرد های میگرنی میشوند مفید است ؛ چرا که ممکن است یکی از دلایل میگرن کاهش ناگهانی استروژن باشد.این مواد غذایی دارای چربی کمی هستند که چربی کم باعث میشود بدن استروژن کمتری تولید کند.
ماهی چرب
ماهی هایی از قبیل سالمون و قزل آلا به تسکین میگرن کمک میکنند .این ماهی ها سرشار از اسید های چرب امگا ۳ هستند. تحقیقات نشان داده است که افرادی که ماهی را به عنوان مکمل غذایی در یک دوره شش ماهه مصرف کرده اند تا حدی از سردردهای میگرنی آنان کاسته شده است.
قهوه
اگرچه کافئین در برخی از افراد باعث میگرن می شود اما زمانی که میگرن آغاز میشود نوشیدن چند فنجان قهوه میتواند به تسکین درد میگرن کمک کند . یکی از مواد اصلی و مهم در درمان های میگرن کافئین است .
زنجبیل
تحقیقات صورت گرفته حاکی از این است که ادویه تند وگرم حاوی مقادیری از ترکیبات قوی هستند که به داروهای ضد التهاب شباهت دارد . میزان مشخصی برای مصرف این ادویه مشخص نشده است ، می توان آن را به صورت پودر شده یا به صورت تازه در پخت و پز ها استفاده نمود یا در زمانی که سردرد ها آغاز میشود می توان مقداری از پودر آن را در آب مخلوط کرد و هر چند ساعت یکبار آن را نوشید.
غذاهای سرشار از منیزیم
تحقیقات صورت گرفته حاکی از آن است که این ماده اغلب در بدن افرادی که دچار سردرد های میگرنی میشود کم است . گفته میشود که سطح پائین منیزیم مغز را نسبت به حملات میگرن بسیار حساس است.غلات سبوس دار ، لوبیا و سبزیجات برگ سبز همگی سرشار از منیزیم است.
داروهای پیشگیرانه
داروهای فراوانی وجود دارند که مصرف همیشگی آنها موجب کاهش حملات سردرد میشود. برخی از شایعترین این داروها عبارتند از:
گروه مسدود کنندههای گیرنده بتا:
از این گروه پروپرانولول و نادولول هم از دید کارایی و هم ایمنی مصرف دارو، قابل ذکرند. از این گروه بهعنوان جایگزین متوپرولول و آتنولول مصرف میشوند.
گروه داروهای ضدصرع :
در این گروه داروها از والپرات سدیم شواهد بیشتری برای کارایی در کاهش حملهها سردرد در دسترس میباشد. گاباپنتین و توپیرامات نیز مؤثرند.
ضد افسردگیهای سه حلقهای :
این گروه داروها گرچه برای کاهش حملهها میگرن بسیار کارساز میباشند ولی گاهی عوارض جانبی آزار دهندهای همانند گیجی، تاری دید، خشکی دهان و یبوست ایجاد میکنند. بهترین گزینش از داروهای این گروه نورترپتیلین است گر چه دیگر داروهای این دسته نیز بهره گیری میشوند.
داروهای ضد سروتونین :
متی سرژید که سالها بکار گرفته شده بوده و بسیار کارساز است از این گروه گفتنی است ولی با نگرش به عوارض ناگوار آن و اینکه امروزه داروهای کارساز دیگری در دیگر گروهها هست دیگر از این گروه دارویی بسیار بهره گیری نمیشود.
همه در هم