ماست و خواص فراوان آن
ماست و خواص فراوان آن :
شواهد تاریخی گویای این مطلب می باشند که ماست بنا بر یک اتفاق تولید شد.
تاریخچه تولید آن به زمانی برمی گردد که شیر را در مشک هایی از جنس پوست گاو و بز حمل می کردند و تحت تاثیر آنزیم‌های موجود در پوست جانور و گرما، شیر تخمیر شده و نهایتاً اولین ماست به دست آمد.
ماست یک فرآورده لبنی تخمیری است و در هرم غذایی، در گروه شیر و لبنیات جای دارد و یک واحد مصرفی آن معادل یک لیوان است.
ماست نیز مانند بقیه هم گروه‌های خود منبع بسیار خوب کلسیم، فسفر، ویتامین‌های گروه B مانند ریبوفلاوین، اسید پانتوتنیک و روی است. جالب است بدانید که یک لیوان آن حدود ۴۵۰ میلی‌گرم کلسیم و۱/۵ میلی گرم روی دارد.
نسبت بین کلسیم و فسفر در ماست بسیار حایز اهمیت است، زیرا برای داشتن استخوان‌هایی سالم تنها مقدار کلسیم دریافتی مهم نیست، بلکه مقدار فسفر نیز اهمیت دارد. در واقع نسبت کلسیم به فسفر دریافتی از غذاها، در رسوب کلسیم در استخوان ها موثر است. مناسب ترین نسبت میان این دو ریز مغذی مشابه ترکیب شیر مادر یا استخوان های بدن است، یعنی به ازای هر ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم دریافتی، ۴۴۰ میلی گرم فسفر باید دریافت شود. چنین نسبتی تنها در لبنیات وجود دارد.
کلسیم موجود در ماست، در حفظ سلامت سلول های روده‌ای نیز مفید است. مخصوصاً زنان به دلیل بارداری و شیردهی در دوران جوانی و نیز قطع تولید استروژن در دوران یائسگی، بیشتر در معرض پوکی استخوان بوده و باید دقت کنند که روزانه ۳ واحد لبنیات بخورند.
۱ – آیا مصرف ماست باعث کاهش کلسترول می‌شود؟
مصرف روزانه و منظم ماست کم‌چرب یا بدون چربی، می‌تواند از افزایش کلسترول خون پیشگیری کند. هنوز ثابت نشده خوردن ماست می‌تواند باعث پایین آمدن کلسترول خون هم بشود اما محققان می‌گویند همین که یک محصول لبنی که بر پایه پروتئین و چربی حیوانی تولید می‌شود، باعث افزایش کلسترول خون نشود، باعث می‌شود بتوان مصرف آن را به عنوان محصولی مفید و قابل اطمینان به تمام مردم جامعه پیشنهاد کرد.
۲ – آیا مصرف ماست باعث کاهش فشارخون می‌شود؟
نتیجه تحقیقات جدیدی که روی ۵ هزار اسپانیایی در طول ۲ سال انجام شد، نشان داد احتمال ابتلا به فشارخون بالا در افرادی که روزانه ۲ تا ۳ وعده شیر یا ماست کم‌چرب مصرف می‌کنند، نسبت به گروهی که شیر و ماست در برنامه غذایی‌شان جایی ندارد، ۵۰ درصد کمتر است.
۳ – آیا مصرف ماست‌های پروبیوتیک می‌تواند مشکل عدم تحمل به لاکتوز را از بین ببرد؟
ماست‌های پروبیوتیک مانند دیگر محصولات پروبیوتیک، دارای میکروارگانیسم‌های پروبیوتیک هستند ولی ماست‌های ساده این باکتری‌ها را ندارند. یکی از مهم‌ترین فواید مصرف این محصولات، کاهش عوارض عدم تحمل به لاکتوز است بنابراین افرادی که به لاکتوز موجود در شیر، ماست و سایر محصولات لبنی حساسیت دارند و مثلا با خوردن شیر نفخ می‌کنند، می‌توانند با خیال راحت و بدون نگرانی محصولات پروبیوتیک را مصرف کنند. متخصصان تغذیه آمریکایی می‌گویند اگر افراد دچار عدم تحمل لاکتوز، ۲ تا ۳ وعده ماست پروبیوتیک در روز مصرف کنند، نه‌تنها مشکل نفخ پیدا نمی‌کنند بلکه از خواص محصولات لبنی مانند کلسیم، پروتئین مرغوب و ویتامین‌های۲B و ۱۲B هم بهره‌مند خواهند شد.
۴ – آیا هضم ماست از شیر راحت‌تر است؟
تحقیقات بسیاری ثابت کرده‌اند هضم لاکتوز موجود در ماست به علت تخمیری که در فرآیند تولید روی آن انجام می‌شود، بسیار ساده‌تر از هضم لاکتوز موجود در شیر است بنابراین ممکن است فردی دچار عدم تحمل لاکتوز شیر باشد اما با مصرف ماست، مشکلی پیدا نکند. پس اگر دچار عدم تحمل لاکتوز شیر هستید، ابتدا ماست‌های معمولی را امتحان کنید و در صورتی که با مصرف آنها هم دچار مشکل شدید، سراغ ماست‌های پروبیوتیک بروید. ماست می‌تواند باکتری‌های مضر را از روده‌ها خارج و در نتیجه هضم و جذب غذا را آسان‌تر کند.
۵ – آیا مصرف ماست می‌تواند باعث درمان اسهال شود؟
مصرف ماست برای رفع اسهال از گذشته‌های دور میان مردم خاورمیانه، آسیا و اروپای شرقی رواج بسیاری داشته است. محققان می‌گویند مصرف خوراکی‌های تخمیری مانند ماست می‌تواند به درمان سریع‌تر اسهال، به خصوص در کودکان، کمک کند. آنها معتقدند باکتری‌های فعال موجود در ماست‌های پروبیوتیک، نقش مهمی در درمان سریع‌تر اسهال دارد.
۶ – مصرف ماست برای سرماخورده‌ها خوب است؟
معمولا برای بیشتر افرادی که سرما می‌خورند، آنتی‌بیوتیک تجویز می‌شود اما آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌های خوب دستگاه گوارش را هم از بین ببرند. به همین دلیل اگر سرما خورده‌اید و آنتی‌بیوتیک مصرف می‌کنید، برای حفظ تعادل باکتری‌های خوب بدنتان، مصرف روزانه ماست کم‌چرب را فراموش نکنید. ماست، حاوی باکتری‌های خوب و مفید برای بدن است و این باکتری‌ها باعث بهبود عملکرد سیستم گوارش بدن می‌شوند و از عفونت ادراری پیشگیری می‌کنند و جلوی ترش‌کردن مداوم را می‌گیرند.
محققان سوئدی اعلام کردند: مصرف دو واحد ماست (۲ لیوان) در روز به میزان قابل توجهی از بروز سرطان مثانه پیشگیری می‌کند.
۷- مصرف ماست در درمان سرطان موثر است ؟
در این پژوهش طی یک دوره ۹ ساله، ۸۰ هزار بیمار مورد بررسی قرار گرفتند و مشخص شد که مصرف روزانه ماست در زنان ۴۵ درصد و در مردان ۳۶ درصد، خطر بروز سرطان مثانه را کاهش می‌دهد.
نکته جالب این که هیچ یک از محصولات لبنی دیگر چنین اثری را نشان نداده اند.
این تحقیق نشان داد که فرآورده های شیر مانند ماست حاوی باکتری‌های اسیدلاکتیک هستند و این باکتری‌ها قادرند سرطان مثانه را سرکوب کنند.
نتایج این پژوهش در نشریه تغذیه بالینی امریکا به چاپ رسید.
منابع : سیمرغ ، تبیان