خواص غذایی و درمانی عدس
خواص غذایی و درمانی عدس :
عدسها گیاهان بُنشنی هستند، دانه های گیاهانی که نام گیاه شناسی آن Lensensculenta می‌باشد. که در غلافهایی که شامل یک یا چند دانه عدس می‌باشد رشد می‌کنند..
عدسها را بر اساس بزرگی و کوچکی آنها تقسیم بندی می‌کنند.. در حالی که بیشترین نوع عدس در آمریکا سبز یا قهوه ای هستند عدسها معمولاً به رنگهای نارنجی، قرمز، زرد و یا سیاه می‌باشند. عدسهای گرد، بیضی یا قلبی شکل اندازه کوچک دارند، در بعضی مواقع کوچکتر از نوک مداد پاک کن می‌باشند که بصورت عمده یا جدا از هم فروخته می‌شوند. عدسهای سبز یا قهوه ای بعد از پخت شکل ظاهری آن از بین نمی‌رود در حالی که انواع دیگر نرم یا له می‌شوند. همچنین طعم آنها با یگدیگر کمی‌فرق می‌کند.
عدسها در مقایسه با دیگر حبوبات خشک، سریعتر و راحتتر پخته می‌شوند.آنها سریع طعمهای عالی را از دیگر غذاها و چاشنی‌ها به خود جذب می‌کنند و ارزش غذایی بالایی دارند و در تمام طول سال در دسترس هستند. عدسها همانند دیگر حبوبات از گروه گیاهان بُنشنی هستند.در غلافی که شامل یک یا چند دانه عدس می‌باشند رشد می‌کنند. بیضی یا قلب شکل هستند و معمولاً کوچکتر از سر مداد پاک کن می‌باشند. ممکن است به صورت عمده یا بستهبندی به رنگ قهوه‌ای و سبز که بعد از پخت شکل ظاهری خود را حفظ می‌کنند، فروخته شوند.
خواص غذایی
ـ عدس دارای طبیعتی معتدل ولی خشک است.
ـ همان‌طور که میدانید، عدس منبع غنی پروتئین گیاهی است؛ به طوری که مقدار پروتئین موجود در ۱۵گرم عدس، بسیار بیشتر از ۱۵ گرم گوشت گاو است.
علاوه بر پروتئین، عدس حاوی اسیدهای آمینه مختلف، ویتامینهای گوناگون از جمله ویتامین B و مواد معدنی‌ای همچون آهن، کلسیم و فسفر است.
خواص درمانی
ـ عدس به علت داشتن آهن، برای رفع کم‌خونی و افزایش شیر مادران شیرده مفید است.
ـ عدس نفاخ، دیرهضم و کاهش‌دهنده میل جنسی است؛ در ضمن زیاده‌روی در خوردن آن سبب غلیظ‌شدن خون و کند شدن جریان آن در رگ‌ها می‌شود.
ـ اغلب ما هر سال یک بار، عدس را خیسانده و برای سبزکردن سبزه مورد استفاده قرار می‌دهیم، درحالی‌که جوانه عدس نیز مانند جوانه گندم و ماش بسیار پرخاصیت است.
ـ عدس، لعاب‌دار است و به همین علت مصرف آن برای ناراحتی‌های روده‌ای توصیه می‌شود.
عدسها نمونه کامل فیبر
اگر جدول فیبرهای موجود در غذاها را بررسی کنید، می‌بینید که گیاهان بُنشنی از دیگر حبوبات در صدر جدول قرار دارند. عدسها مثل دیگر حبوبات غنی از فیبرهای غذایی هستند چه از نوع قابل جذب و چه از نوع غیر قابل جذب. فیبرهای قابل جذب،یک ماده ژله مانندی در دستگاه گوارش ایجاد می‌کنند که سبب دفع صفرا (حاوی کلسترول ) می‌گردد و آن را به خارج از بدن می‌برد.
بررسی تحقیقات نشان داده‌اند که فیبر غیر قابل جذب نه تنها کمک به افزایش مقدار مدفوع و جلوگیری از یبوست می‌کند بلکه کمک به جلوگیری از بیماری های گوارشی مانند سندرم روده‌ای تحریک پذیر و التهاب روده‌ای نیز می‌کند.
اگر قلبتان را دوست دارید، عدس بخورید.
در بررسی الگوهای غذایی به دست آمده و خطر مرگ در بیمارهای قلبی، محققان روی بیش از ۱۶۰۰۰ انسان میانسال در آمریکا، فنلاند، نیوزلند، ایتالیا، یوگسلاوی، یونان و ژاپن به مدت ۲۵ سال تحقیق کردند. الگوهای غذایی شاخص شامل موارد زیر بود: مصرف بالای محصولات لبنیاتی در اروپای شمالی، مصرف بالای گوشت در آمریکا، مصرف بالای سبزیجات، گیاهان بُنشنی، ماهی و شراب در اروپای جنوبی و مصرف بالای غلات، سویا و ماهی در ژاپن.
هنگامی که محققان این اطلاعات را در رابطه با خطر مرگ در بیماریهای قلبی تجزیه و تحلیل کردند به این نتیجه رسیدند که گیاهان بُنشنی ۸۲% خطر این بیماریها را کاهش می‌دهد. مقاله چاپ شده با عنوان”تاریخچه طب داخلی” ثابت کرده‌اند که خوردن غذاهایی با فیبر بالا از قبیل عدسها کمک به جلوگیری از بیماریهای قلبی می‌کند. تقریباً ۱۰۰۰۰ بزرگسال آمریکایی به مدت ۱۹ سال در این تحقیق شرکت کرده‌اند.
کسانی که غذاهایی با بیشترین فیبر، ۱۲ گرم در روز، می‌خورند ۱۲% کمتر دچار بیماری سکته قلبی و ۱۱% کمتر دچار بیماری قلبی- عروقی در مقایسه با کسانی که ۵ گرم در روز فیبر می‌خورند می‌شوند. کسانی که بیشترین مصرف فیبرهای غذایی قابل جذب در آب را می‌خورند ۱۵% خطر ابتلا به بیماری و ۱۰% خطر بیماریهای قلبی- عروقی در آنها کاهش می‌یابد.
نقش عدس در سلامتی قلب نه تنها به دلیل فیبرهای آن بلکه بعلت مقادیر قابل ملاحظه‌ای ازفولات( Folate) و منیزم آن است.
Folate به کاهش هموسیستئین کمک می‌کنند، آمینواسیدی که یک محصول میانی در فرآیند متابولیکی مهمی بنام چرخه متیلاسیون است. هنگامی‌که Folate همانند ویتامین ۶ Bجمع می‌شود، هموسیستئین سریعاً به سیستین یامتیونین که هر دو اسید آمینه ،بی خطر هستند تبدیل می‌شود. هنگامی‌که ویتامینهای B وجود ندارند، مقدار هموسیستئین در جریان خون افزایش می‌یابد، که هموسیستئین به دیواره‌های سرخرگ آسیب می‌رساند که یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماریهای قلبی است. منیزم عدس مزایای دیگری برای قلب دارد. منیزم خود یک ضد رسوب کلسیم به شمار می‌آید. هنگامی که مقدار منیزم به اندازه کافی است، سیاهرگها و سرخرگها به راحتی تنفس می‌کنند که باعث کاهش سختی رگ می‌شود و خون، اکسیژن و مواد غذایی در کل بدن جریان می‌یابد. مطالعات نشان داده است که کمبود منیزم نه تنها باعث حمله قلبی بلکه به دنبال حمله قلبی، کمبود منیزم کافی باعث آزاد شدن رادیکال آزاد می‌شود که منجر به صدمه به قلب می‌شود.
می‌خواهید قلبی شاد داشته باشید ؟ پس عدس بخورید.
عدس به شما انرژی برای سوزاندن می‌دهد در حالی که قندخون را تثبیت می‌کند. فیبر قابل جذب علاوه بر تأثیرات مفید روی سیستم گوارشی و قلب، به تنظیم مقدار قندخون نیز کمک می‌کند. اگر شما مقاومت به انسولین، کاهش قندخون یا دیابت دارید، گیاهان بُنشنی مثل عدس برای تنظیم قند خون مؤثر هستند که انرژی پایداری را باعث می‌شوند. بررسی غذاهایی با فیبر بالا و میزان قند خون نشان داده‌است که این غذاها فواید چشمگیری دارند.
محققان دو گروه مردم با دو نوع رژیم غذایی را مقایسه کردند که غذاهایی با فیبرهای متفاوت مصرف می‌کردند. یک گروه رژیم دیابتی آمریکایی استاندارد داشتند که شامل ۲۴ گرم فیبر در روز بود در حالی که گروه دیگر رژیم ۵۰ گرم فیبر در روز داشتند. آنهایی که رژیم با فیبر بالا داشتند گلوکز پلاسما (قندخون) و انسولین (هورمونی که قندخون را از سلولها می‌گیرند)بسیار کمی در آنها داشتند. گروه فیبر بالا کلسترولشان حدود ۷% و مقدار تری گلیسرید آنها به ۲/۱۰% (VLDL) و تراکم بسیار کم لی پروتئین (یکی از خطرناکترین شکل کلسترول) به ۵/۱۲% کاهش یافته است.
آهن برای انرژی
عدسها نه تنها باعث سوخت آهسته کربوهیدراتهای پیچیده می‌شوند بلکه باعث افزایش انرژی بدن با پر کردن ذخائر آهنی بدن شما می‌شوند. مخصوصاً برای خانمهایی که در سنین باروری هستند خیلی درمعرض کمبود آهن هستند، افزایش (تقویت) ذخائر آهن با عدس ایده بسیار مناسبی است چون برخلاف گوشت قرمز منبع دیگر آهن، عدسها کالری و چربی ندارند. آهن سازنده اصلی هموگلوبین است که اکسیژن را از ششها به تمام سلولهای بدن انتقال می‌دهد و این همچنین قسمت کلیدی سیستمهای آنزیمی برای ایجاد انرژی و متابولیسم است. و به یاد داشته باشید که: اگر حامله هستید یا شیر می‌دهید، نیاز شما به آهن افزایش می‌یابد.
چگونه عدسی را انتخاب کنید و چگونه آن را ذخیره کنید.
در حال حاضر عدس به صورت جعبه‌های بستهبندی شده قابل استفاده هستند. همانند دیگر مواد غذاهایی که آنها را بصورت عمده می‌خرید، مطمئن شوید که جعبه‌های حاوی عدس کاملاً بسته باشد و از جایی تهیه کنید که فروش عمده محصول خوب دارد تا از تازگی آن مطمئن شوید. در هنگام خرید عدس بصورت عمده یا جزیی مطمئن شوید که مواد رطوبت یا حشره ندارند و عدسها سالم‌اند و شکسته نیستند.
عدسهای کنسرو شده را می‌توان در سوپرمارکتها پیدا کرد. بر خلاف سبزیجات کنسرو شده، که بسیاری از ارزشهای غذایی خود را از دست می‌دهند، تفاوت زیادی در ارزش غذایی عدسهای کنسرو شده و عدسی که خود آن را می‌پزید وجود ندارد. کنسرو کردن سسبزیجات ارزش غذایی آنها را کم می‌کند چون سبزیجات را باید با حرارت کم و به مدت زمان کوتاه پخت ولی در کنسرو کردن عدس، آنها را با حرارت بالا به مدت طولانی می‌پزند. از طرف دیگر حبوبات به زمان طولانی برای پخت نیاز دارند. حال شما خودتان این کار را انجام دهید یا اینکه بصورت کنسرو تهیه کنید. ما به شما کنسرهایی را پیشنهاد می‌دهیم که نمک و مواد افزودنی کمتری دارند.
عدسها را در یک ظرف کاملاً کیپ و در جایی خشک، خنک و تاریک نگهداری کنید. در این صورت به مدت ۱۲ ماه قابل استفاده خواهند بود. اگر عدسها را در زمانهای مختلف می‌خرید آنها را جدا از هم نگهداری کنید چون ممکن است رطوبتهای متفاوتی داشته باشند و بنابراین مدت زمان پخت آنها با هم متفاوت است. عدس پخته در ظرفی کاملاً بسته در فریزر به مدت ۳ روز تازه می‌ماند.
منابع : سیمرغ ، همشهری آنلاین
لینک شدی