از معماری مساجد چه می دانید

از معماری مساجد چه می دانید

از معماری مساجد چه می دانید :

مسجد نیایشگاه و محل گردهمایی مسلمانان است. مسجد قدمتی به اندازه خود اسلام دارد. اولین مسجد با ورود محمد، پیامبر اسلام به مدینه در عربستان سعودی پایه‌گذاری شد.

مسجد مرکز نیایش به درگاه خداوند است از زمان ظهور اسلام اصلی ترین محل تجمع و گروه ها بوده است مسجد یادآور سجده و کرنش است که زیباترین شکل و شیوه ی پرستش و بندگی می باشد. مساجد بهترین کارگاه ارتباط انسان با خداست. نظام تشکیل دهنده مساجد دو عنصر اصلی گنبد و گلدسته ها یا مناره ها می باشد. و این دو عنصر اصلی در هسته مرکزی به نام محراب خلاصه می شود . محراب همان محلی است که الگوی زبانی مسجد در آن قرار دارد پس تحلیل ما این است که از گنبد و مناره ها شروع و به محراب ختم می شود دراین بحث سه عنصر گنبد، مناره و محراب را شرح می دهیم.

با دیدن گنبد یا مناره متوجه جایی به نام مسجد می شویم شکل آن غالباً کروی شکل است. و نمی توان ابتدا وانتهایی برای آن مشخص کرد. این کروی بودن نمایانگر کلیت یا کلی بودن می باشد بر بالای گنبد نیز میله ای که به نام مقدم الله روی آن قرار دارد مزین می باشد و در کنار مسجد غالباً گلدسته ها قرار دارند که تعداد آنها متغیر می باشد وبعضی از مساجد نه گنبد و نه گلدسته دارند به همین دلیل نتیجه می گیریم این دو عنصر عناصر اصلی مسجد نمی باشند و عنصراصلی دیگری وجود دارد.

در بالای گلدسته ها میله ی بلندی می باشد که کلمه الله روی هر یک قرار دارد غالباً این گلدسته ها القاکننده معانی ضمنی حرکت از زمین به بالا یا الله می باشند . واژه الله در بالای گنبد یا مناره مسجد نیز این ادعا را ثابت می کند. اضافه می کنیم که جهت گیری از پایین به بالا می باشد. مسجد القا کننده افقی هم دارد و آن متمایل شدن نمازگذار به طرف قبله می باشد پس در مسجد دو حرکت افقی (از مسیر حرکت نمازگذار در سطح افق) و عمودی (از پایین به بالا ) می باشد. این دو حرکت القای این می باشد که خداوند در همه جا حضور دارد. در ورودی مسجد را ببینید که با تقسیم کردن گنبد به دو قسمت مساوی ، تصویر هلالی در ورودی که به محراب مسجد نیز شبیه است.

با لایه لایه کردن در ورودی مسجد القای معنی بی پایانی را حس می کنیم. غالباً اطراف در ورودی با کلمات مقدس تزئین شده و اکثراً مساجد با بافت شهری پیوند خورده است. با وارد شدن به مسجد صحنی را می بینیم که دور تا دور آن حجره های کوچکی به شکل محراب را نشان می دهد این حجره ها تکرار شده است که به معانی تکثیر و القای بی پایانی می باشد دراین تکرار علاوه بر القای بی پایانی این ادعا وجود دارد که تمام محراب های کوچک در دل یک هلال قرار گرفته اند و در هلال یا دایره نمی توان آغاز یا انتها را تشخیص داد.

وانگهی باید در ذهن جای دهیم این هلال در دل خود محراب های بی شماری را جای داده است در دل یک چهارچوب مربع شکل قرار گرفته است که آن هم با واژگان مقدس تزئین شده که این امر نشاندهنده حضور معنویت در حد بسیار زیاد در معماری می باشد. در معماری مساجد حرکت از بیرون به داخل را هم می توان مشاهده کرد  .

بالاخره محراب قلب و مغز و اصل و اساس مسجد می باشد و اصولاً وقتی وارد مسجد می شویم محراب در جلو قرار دارد و همان محلی می باشد که امام جماعت مقابل آن یا در داخل آن نماز می گذارد درمحراب تناسب بین اجزاء دیده می شود گویی تمام عناصری که در طرف راست قرار دارد در طرف چپ نیز دیده می شود. از منتها علیه چپ و منتها علیه راست به طرف مرکز هدایت می شویم وقبل از رسیدن به محراب در دو ستون راست و چپ نوشته هایی مقدس دیده می شود . کارکرد این نوشته ها وواژگان دادن ساحتی معنوی به این محل و تزئین آن می باشد. این زیبایی در خطوط هم دیده می شود که به تصویر شباهت دارد .

تمام این فضا نوعی انباشتگی و فشردگی مقدس دارد. این نوشته ها را نمی شود گفت از کجا آغاز و به کجا منتهی شده . مسجد تکرار است و آهنگ جاودانگی دارد بالای محراب فضای خالی دیده می شود که آن هم با واژه الله تزئین شده و همه چیز به آن ختم می شود و اوج معنویت را نشان میدهد.  و دراین مکان که حرکت افقی نمازگذار به حرکت عمودی تبدیل می شود.در محراب چیز دیگری فرای این معانی وجود دارد و ان معنی مسجد است و همانطوری که قبلا گفتیم ویژگی محراب در این دو عنصر و جهتگیری عنصر کنشگر نماز گزار به طرف کعبه می باشد .

۱-کنشگر نماز گزار   ۲-کعبه   ۳-جهت گیری نماز گزار به طرف کعبه این ویژگی در هیچ کجای مسجد دیده نمی شود.

مسجد در معماری ایران

مساجد مهم ترین بناهای معماری ایران پس از اسلام هستند. شاخص ترین و پیشرفته ترین بناهای هر دوره معماری ایران پس از ورود اسلام را می توان در مساجد پیدا نمود. اهمیت مسجد در ایران نشانه ای از پذیرش و اقبال مردم ایران نسبته به دین اسلام است. چرا که در دورافتاده ترین نقاط ایران نیز مساجد مهم ترین بناهای بافت اطراف خود بوده اند که با هزینه مردم بنا می شدند. مساجد در معماری ایران از سیر طراحی تکاملی برخوردارند. اما بخش هایی هستند که در بیشتر مساجد وجود دارند. هر چند ممکن است در مساجد مهمی مانند مسجد شیخ لطف الله اصفهان وجود نداشته باشند. بخش های زیر در مساجد دیده می شوند:

  • سردر
  • آستانه
  • گنبد
  • بارو
  • گلدسته
  • صحن یا میانسرا
  • حرم
  • محراب
  • رواق
  • بارگاه
  • چله‌خانه
  • حجره
  • شبستان
  • کتیبه
  • ستون
  • سرستون
  • طاق
  • خواجه‌نشین
  • آرامگاه
  • سنگ قبر

منبع : برترین ها (رژیا غفاری)

همه درهم

دسته ها : هنر و سینما

دیدگاه ها خاموش هستند.

آخرین مطالب ویژه

فواید تندخوانی و تقویت حافظه در زندگی و کار و تحصیلمان چیست ؟

فواید تندخوانی و تقویت...

درتاریخ : فروردین - 2 - 1399

دیدگاه‌ها برای فواید تندخوانی و تقویت حافظه در زندگی و کار و تحصیلمان چیست ؟ بسته هستند

« تلگرام » چند میلیون کاربر ایرانی دارد؟

« تلگرام » چند...

درتاریخ : خرداد - 2 - 1394

دیدگاه‌ها برای « تلگرام » چند میلیون کاربر ایرانی دارد؟ بسته هستند

سپندارمذگان ، روز عشق ایرانی

سپندارمذگان ، روز عشق...

درتاریخ : بهمن - 28 - 1392

دیدگاه‌ها برای سپندارمذگان ، روز عشق ایرانی بسته هستند

تازه ترین نوشته ها

۲۲ دلیل مهم برای موفقیت در کنکور و امتحانات

۲۲ دلیل مهم برای...

درتاریخ : مهر - 14 - 1398

دیدگاه‌ها برای ۲۲ دلیل مهم برای موفقیت در کنکور و امتحانات بسته هستند

زومبا چیست و برای چه افرادی مناسب است ؟! | معرفی انواع زومبا

زومبا چیست و برای...

درتاریخ : آذر - 27 - 1396

دیدگاه‌ها برای زومبا چیست و برای چه افرادی مناسب است ؟! | معرفی انواع زومبا بسته هستند

خواص بی نظیر خرما ! | از فواید خرما چه میدانید ؟!

خواص بی نظیر خرما...

درتاریخ : آذر - 26 - 1396

دیدگاه‌ها برای خواص بی نظیر خرما ! | از فواید خرما چه میدانید ؟! بسته هستند

سیاهدانه و روغن سیاهدانه و فواید بیشمار آن ! | از فواید سیاهدانه چه میدانید ؟!

سیاهدانه و روغن سیاهدانه...

درتاریخ : آذر - 10 - 1396

دیدگاه‌ها برای سیاهدانه و روغن سیاهدانه و فواید بیشمار آن ! | از فواید سیاهدانه چه میدانید ؟! بسته هستند

چای سیاه و خواص درمانی بی نظیر آن

چای سیاه و خواص...

درتاریخ : خرداد - 4 - 1394

دیدگاه‌ها برای چای سیاه و خواص درمانی بی نظیر آن بسته هستند

توصیه‌های مفید تغذیه‌ای در هفته‌های پایانی تا کنکور

توصیه‌های مفید تغذیه‌ای در...

درتاریخ : خرداد - 2 - 1394

دیدگاه‌ها برای توصیه‌های مفید تغذیه‌ای در هفته‌های پایانی تا کنکور بسته هستند

با بالا رفتن سن پوستی زیبا داشته باشید

با بالا رفتن سن...

درتاریخ : اردیبهشت - 28 - 1394

دیدگاه‌ها برای با بالا رفتن سن پوستی زیبا داشته باشید بسته هستند

طرز تهیه کباب کوبیده و جوجه کباب سنتی خوشمزه

طرز تهیه کباب کوبیده...

درتاریخ : اردیبهشت - 27 - 1394

دیدگاه‌ها برای طرز تهیه کباب کوبیده و جوجه کباب سنتی خوشمزه بسته هستند

چرا غسل جنابت باید انجام بگیرد؟

چرا غسل جنابت باید...

درتاریخ : اردیبهشت - 27 - 1394

دیدگاه‌ها برای چرا غسل جنابت باید انجام بگیرد؟ بسته هستند

تغذیه تکمیلی کودک چگونه باید باشد

تغذیه تکمیلی کودک چگونه...

درتاریخ : اردیبهشت - 22 - 1394

دیدگاه‌ها برای تغذیه تکمیلی کودک چگونه باید باشد بسته هستند

تبلیغات

  • نرم افزار تندخوانی و تقویت حافظه