توصیه‌های مفید تغذیه‌ای در هفته‌های پایانی تا کنکور

سال کنکور برای بسیاری از افراد دوره‌ی حساس و مهمی است به همین دلیل در این زمان افراد بیشتر از هر زمانی نیازمند تغذیه سالم و مناسب هستند.

در همین خصوص دکتر پیام فرح‌ بخش متخصص تغذیه در خصوص تغذیه مناسب در زمان کنکور و پیش از آن می‌گوید: تغذیه مناسب به ۴ بخش متفاوت تقسیم می‌شود.

وی افزود: دسته‌ی اول، چند ماه قبل از کنکور است که دانشجویان و دانش آموزان باید و نباید‌هایی را بهتر است رعایت کنند. این باید و نباید‌ها شامل رعایت الگوی درست غذا خوردن است که باید غذای کافی با ویتامین‌های املاح دریافت کنند.

فرح‌بخش اظهار داشت: در دسته‌ی دوم که شامل چند روز قبل از امتحان می‌باشد بهتر است دانش آموزان و دانشجویان از غذاهای جدید، غذای فست فودی و مانده و همچنین غذاهای چرب و سنگین استفاده نکنند زیرا می‌تواند مشکلاتی اعم از بیماری‌های گوارشی را بوجود آورد.

وی بیان کرد: در شب‌های امتحان هم بهتر است غذاهای سبک و ساده را ۲ ساعت قبل از خوابیدن مصرف کرد و همچنین ۲ تا ۳ ساعت قبل از امتحان بهتر است مواد قندی ساده، چای شیرین، آب میوه را در بدن تامین کرد زیرا مصرف شیرینی جات می‌تواند استرس امتحان را در فرد کاهش دهد.

فرح‌بخش در ادامه گفت: همچنین مصرف ۲ تا ۴ واحد میوه نیز در ایام امتحانات مفید است. لازم به ذکر است که بیشتر از ۲ تا ۴ واحد آن نیازی نیست و کمتر از آن هم ویتامین موجود را در بدن تامین  نمی‌کند.

لازم به ذکر است: مصرف آجیل‌های شور نیاز بدن را به نوشیدن آب بیشتر می‌کند. به همین دلیل توصیه می‌شود از آجیل‌های بو نداده استفاده شود.

وی در پایان گفت: در افراد چاق باید حجم مصرف غذاها محدود باشد اما در افراد لاغر هم حجم غذاها بهتر است به دلیل تامین انرژی و کمبود تغذیه‌ای بیشتر باشد.

فرح‌بخش افزود: همچنین مصرف قهوه و ادویه جات نیز استرس را افزایش و آرامش دانش آموزان و دانشجویان را بر هم می‌زند. در دوران دانشگاه افراد بسیاری هستند که با مشکل اضافه وزن همراهند. این چاقی یادگاری از دوران روزهای آماده سازی برای کنکور است به همین دلیل توصیه می‌شود افراد در این روزها تغذیه مناسب را داشته باشند تا بعد از کنکور دچار چاقی و مشکلات آن نشوند.

تغذیه برای کنکور چگونه باید باشد ؟

تغذیه مناسب در این دوران بسیار مهم است و به داوطلبان کنکور توصیه می شود در این روزها هیچ وعده غذایی را از برنامه خود حذف نکنند.

بسیاری از داوطلبان کنکور، در دوران مطالعه، به وعده غذایی صبحانه اهمیتی نمی‌دهند در صورتی که نخوردن این وعده غذایی مهم، عوارض بی شماری از جمله افت شدید قند خون، سستی و بی حالی، عصبانیت، بی‌حوصلگی، افسردگی و عدم انگیزه مطالعه و در نتیجه افزایش میزان استرس فرد را به دنبال دارد.

دوپینگ غذایی برای امتحان

آرزوی اینکه روزی قرصی، شربتی، حتی آمپولی پیدا شود که آدم بزنه توی رگ و بعد کتاب دست بگیره و هر چی می خونه ، حالا نه تا آخر عمر، اقلا تا یک هفته بعد ، مو به مو تو کله اش جا بگیره، هنوز محقق نشده. به نظر نمی رسه دانش مندان، با وجود تمام تلاش و پشتکاری که به خرج می دن_ وما هم برایشان دعا می کنیم_ بتوانند ظرف چند روز آینده از کلاه جادویشان چنین داروهایی را در بیاورند. آدمیزاد به امید زنده است و ما هم چشم امیدمان را از این عزیزان محقق بر نمی داریم، اما آیا واقعا نمی شود از یک روش دیگر ، مثل تغذیه مناسب در چند روز آینده میزان یادگیری را افزایش داد؟

همون دانشمندا می گن : داوطلبان شرکت کننده در آزمون سراسری باید سعی کنن با رعایت تنوع و تعادل غذایی، میزان انرژی لازم بدن خود را تامیین کنند، چرا که کمبود انرژی، مانع تمرکز داوطلب در دروس می شود. البته استرس و اضطراب ناشی از کنکور در روزهای پایانی باعث پرخوری و کم خوری داوطلبان میشه! اما داوطلبان باید با تغذیه کامل از همه گروه های غذایی و مصرف بیشتر میوه ها و سبزیجات از این امر جلوگیری کنند.

تغذیه در دوره قبل از امتحان می تواند موجب تقویت قدرت فکری، آرامش اعصاب و روان و افزایش قدرت ایمنی بدن شود.

 

برای غذایتان هم مثل مطالعتان برنامه ریزی کنید

متخصصان تغذیه به داوطلبان کنکوری و اصولا همه در ایام امتحانات، هشدار می دهند که در زمان کار یا مطالعه غذا نخورند و برای غذا خوردن زمان خاصی را در نظر بگیرید تا با آرامش بیشتری غذا بخورید.

علاوه بر وعده های غذایی چند میان وعده هم باید به برنامه غذایی اضافه شود. همچنین آب میوه ، میوه، شیر و لبنیات و ویتامین های گروه Bباید در برنامه شان باشد.

برای کنکوری ها باید مصرف ۵ تا ۶ وعده غذای سبک جانشین ۳ وعده غذای سنگین و حجیم در روز شود.غذای پر حجم خواب آلودگی و کسالت را به همراه دارد و مانع درس خواندن دانش آموز می شود. مسئله مهم دیگر این است که استرس ، مشکلات گوارشی را تشدید می کند و در این دوران شیوع مشکلات گوارشی مانند یبوست ، درد و نفخ شکم بیشتر میشود که مصرف میوه و سبزی در رفع این مشکلات بسیار موثر است.به این ترتیب تمایل به مصرف مواد غذایی بسیار شیرین مانند شکلات هم تا میزان زیادی کاهش می یابد و مواد مغذی مورد نیاز بدن هم تامین می شود.

 

صبحانه یادتان نرود

در ایام امتحانات ، مصرف صبحانه بسیار ضرورت دارد، چون تحقیقات نشان داده در صورت نخوردن این وعده غذایی، میزان تمرکز ذهنی و قدرت انتقال معلومات در هنگام امتحان کاهش می یابد.

استفاده از مواد غذایی مغذی مانند پنیر ، گردو ، خامه ، عسل، کره و مربا( درصورت عدم چاقی جوان کنکوری) مفید است.باید ۲۵% از کل انرژی و پروتئین دریافتی از طریق صبحانه تامیین شود. به دلیل وجود استرس در این دوران، استفاده از صبحانه کامل که شامل شیر و تخم مرغ است هم برای تامیین پروتئن مورد نیاز و جلوگیری از افت قند خون کمک کننده است، گذشته از این مصرف یک میان وعده غذایی در ساعت ۱۰ صبح ، در صورت عدم صرف صبحانه کامل در افزایش بازدهی و کارایی مفید است.

 

فقط قند نخورید ، همه چیز بخورید

کنکوری ها هر چه به روز کنکور نزدیک می شوند ، گاهی با این فکر که خوردن یک غذای کامل وقت عزیزشان را می گیرد، گاهی هم با تصور این که این روزها بدنشان بیش از همیشه به مواد قندی نیاز دارد، خوردن شیرینی و تنقلات را سر لوحه زندگی قرار می دهند ، غافل از این که این جور ماد غذایی ممکن است انرژی زا باشند ، اما همه نیازهای بدن ما را برآورده نمی کنند و به همین دلیل ، بعد از مدتی احساس خستگی بیشتری برای کنکوری ها به ارمغان می آورد.

به علت وجود این باور غلط که مغز انرژی خود را از قندها تامین می کند مادران فرزندان خود را به خوردن مواد قندی تر غیب می کنند، در حالی که استفاده از قندهای ساده موجب ترشح انسولین شده و با ورود این قندها به سلول هل ، داوطلبی که عادت به مصرف مواد قندی زیاد پیدا کرده ، سر جلسه کنکور دچار افت قند می شود. پس مصرف قند اضافی ضرورتی ندارد ، چرا که قند مورد نیاز برای فعالیت مغز از طریق تجزیه نشاسته موجود در غلات تامیین می شود، لذا افرادی که دچار افت قند خون می شوند، فقط نیازمند رژیم های پر پروتئین و مصرف محدود تر قند در طول شبانه روز هستند. در این دوره مصرف گوجه فرنگی هم بسیار مفید می باشد.

 

کربوهیدرات پیچیده بخورید

داوطلبان کنکور باید از مصرف غذاهای حجیم و سنگین پرهیز کنند،غذاهای سرخ کرده و پر چرب باعث پر شدن معده و احساس سنگینی در معده شده و متعاقب آن ممکن است اختلال در خواب برای فرد ایجاد کند.مصرف کربوهیدرات های پیچیده مانند نان ،برنج، سیب زمینی و حبوبات در این دوران لازم است زیرا قند کربو هیدرات های پیچیده تدریجا وارد خون می شود، در نتیجه اگر فرد دچار افت قند خون شود از این طریق جبران می شود.

 

رژیمی ها

در این چند روز ، رژیم غذایی را بی خیال شوند( یکی از مهم ترین عوامل آمادگی ذهنی ، مصرف انرژی است و مصرف کم کالری در این دوران می تواند سبب کاهش قدرت یادگیری شود)

لبنیات را فراموش نکنید،مخصوصا ماست

مصرف روزانه یک لیوان شیر برای ایجاد آرامش در طول دوران آمادگی برای امتحان موثر است.

لبنیات به ویژه ماست که حاوی کلسیم است ، در سیناپس های عصبی و برای انتقال پیام های عصبی به عضلات نقش مهمی دارد که البته این خاصیت در ماست به دلیل وجود اسید لاتیک بیشتر است، به همین دلیل هم مصرف آن شب ها و قبل از خواب توصیه می شود.

ماهی بخورید

این هم توصیه متخصصان تغذیه است: مصرف هفته ای دو بار ماهی که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند می تواند در افزایش قدرت یادگیری فرد موثر باشد.

 

دوپینگ با ویتامین ها، اما به اندازه کافی

ویتامین ها برای تقویت ذهن ( نه عقل !) مفیدند. البته ماجرا اصلا شوخی نیست. متخصصان تغذیه توصیه می کنند در ایام امتحانات، به مواد غذایی سرشار از ویتامین B,C,D عنایت ویژه ای شود. سبزیجات ، گوجه فرنگی ، فلفل دلمه ، فلفل فرنگی و مرکباتی مانند پرتقال،لیمو شیرین و ترش، توت فرنگی، و کیوی به علت داشتن ویتامین C در تقویت قدرت فکری و آرامش اعصاب نقش به سزایی دارد. ویتامین های گروه D هم در آرامش و تقویت حافظه موثر ند.ویتامین های گروه D در جوانه ها ، غلات سبوس دار ،حبوبات ، شیر و لبنیات، جگر، گوشت قرمز و تخم مرغ به مقدار زیاد وجود دارد.

مدیر گروه تغذیه و بیوشیمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید:(مصرف مکمل های گروه B مانند ب کمپلکس و مولتی ویتامین با دوز پایین در ساعات ۷ و ۸ شب برای داوطلبان مفید است). دارویی که این روزها داوطلبان می توانند بعد از صبحانه مصرف کنند، یک قرص ویتامین D یا C( جویدنی یا جوشان ) است که سیستم عصبی داوطلبان را تقویت کرده و آنها را سر حال می کند . فقط یادتان باشد که مکمل های حاوی ویتامین ، وقتی مراقب آهن باشید

تحقیقات نشان داده کم خونی بر روی تمرکز ذهنی افراد تاثیر مستقیم دارد. به همین دلیل، هر نوع کم خونی را باید قبل از شروع امتحانات با مصرف مکمل های آهن اصلاح کرد.البته اصلاح کم خونی کار یکی دو هفته نیست، اما بالاخره مهی را هر وقت از آب بگیری شاید تازه باشد! بنا براین افراد مبتلا به کم خونی و فقر آهن باید از جگر ، گوشت قرمز و مرغ استفاده کنند.

تهیه و تنظیم : همه در هم