آلودگی هوا چیست
آلودگی هوا تغییر در ویژگیهای طبیعی جو براثر مواد شیمیایی، غباری یا عاملهای زیستشناختی است. جو یا اتمسفر سامانهٔ گازیِ طبیعیِ پویا و پیچیدهایاست که زندگانی در سیارهٔ زمین به آن بازبستهاست. تحلیلرفتن لایه اوزن ِ استروسفر به خاطر آلودگی هوا، دیرزمانیاست که خطری برای تندرستی مردمان و نیز زیستبومهای زمین شناخته میشود.
سالیانه ۳ میلیون نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می دهند که ۹۰ درصد آنان در کشورهای توسعه یافته هستند . دربعضی کشورها تعداد افرادی که در اثر همین عامل جان خود را از دست می دهند بیشتر از قربانیان سوانح رانندگی است. این مرگ و میر بطور خاص مربوط به آسم، برونشیت – تنگی نفس و حملات قلبی و آلرژی های مختلف تنفسی است .
منابع انتشار آلاینده های هوا:منابع آلوده کننده هوا به دو قسمت طبیعی و مصنوعی تقسیم بندی می شود.
۱- منابع طبیعی
– فعالیت های آتشفشانها و آتش سوزی جنگل ها
– گرد و غبار طبیعی
– دود و مونواکسید کربن ناشی از آتش سوزی ها
– گاز رادون ناشی از کانی های زمین
– درختان کاج که ترکیبات آلی را از خود متصاعد می کنند.۲- منابع مصنوعی
وسایل نقلیه موتوری مشکلی اساسی هستند که دی اکسید نیتروژن که مهمترین آلوده کننده هوا است را تولید می کنند .سایر منابع مصنوعی آلوده کننده هوا عبارتند زغال سنگ سوزها ، صنایع مختلف آلودگیهای ناشی از سوزاندن بقایای کشاورزی و …
آلاینده ها ی هوا :
ترکیبات آلوده کننده هوا به دو قسمت گازها و ذرات جامد تقسیم می شوند :
۱- ذرات جامد :
ذرات کوچک و جامد براساس اندازه تقسیم می شوند و عبارتند از: pm10 و pm2/5 . دسته اول ذراتی که دارای قطر کمتراز ۱۰ میکرومتر هستند و دسته دوم ذراتی که دارای قطر کمتر از ۵/۲ میکرومتر هستند . ذرات با قطر کمتر از ۵/۲ میکرومتر برای سلامتی زیانبارترند .
۲- گازها :
شامل مونواکسید کربن ، دی اکسید نیتروژن ، دی اکسید گوگرد ، هیدروکربن ها ، ازن و … می باشند .
در مواقع آلودگی هوا چه باید کرد ؟
در روزهای بحرانی آلودگی هوا حتی الامکان از تردد در محدوده های مرکزی و پر ترافیک شهر اجتناب کنید . استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی در سفرهای روزانه درون شهری خود را جایگزین خودروهای شخصی نمائید . فعالیت یا بازی کودکان در محیطهای باز را محدود نمائید . و افراد مسن یا افراد با بیماریهای قلبی ، ریوی نظیر آسم ، برونشیت مزمن و نارسائی قلبی از خروج از خانه اجتناب نمایند .
هنگام آلودگی هوا، آبمیوههای طبیعی و شیر بنوشید.
یک متخصص طب سنتی گفت: به شهروندان توصیه میشود که برای دفع سموم ناشی از آلودگی هوا، آبمیوههای طبیعی مصرف کنند و همچنین با مصرف لبنیات تازه به ویژه شیر میتوانند دفع سموم را در بدن بهتر کنند تا کمتر دچار عوارض آلودگی هوا همچون تنگی نفس و با نارسایی قلبی شوند.
افشین حاتمی در گفتوگو با ایلنا در رابطه با تاثیر داروهای گیاهی در کاهش عوارض آلودگی هوا گفت: با توجه به وجود منواکسید کربن و سایر آلایندهها در هوای شهر، این سموم از طریق تنفس وارد ریه و درنهایت به خون راه پیدا میکنند.
این متخصص طب سنتی استفاده از دستگاه بخار در منزل و محیط شغلی را یکی از راهکارهای مناسب برای مقابله با الودگی عنوان کرد و افزود: علاوه بر استفاده از دستگاه بخار به شهروندان به ویژه بیماران قلبی و ریوی پیشنهاد می کنیم که حجامت کنند.
حاتمی ضمن اشاره به عوارض خطرناک آلودگی هوا همچون نارسایی قلبی پیشنهاد کرد: بیماران قلبی و ریوی از فعالیت در فضای باز، شلوغ و پر رفت و آمد به طور جدی پرهیز کنند.
وی ضمن تاکید بر پرهیز از مصرف مواد غذایی غلیظ کننده خون تصریح کرد: شهروندان باید از مصرف مواد غذایی غلیظ کننده خون همچون آرد سفید، نان سفید، برنج، گوشت قرمز، گوشت سفید، عدس، لوبیا چیتی و… تا حد ممکن خودداری کنند.
این متخصص طب سنتی ادامه داد: برای رقیق شدن جریان خون شهروندان میتوانند به مصرف مواد غذایی که حاوی ویتامین c هستند که اغلب ترش مزه هستند گرایش پیدا کنند، لذا مصرف آب پرتقال و آب انار را در این شرایط به شهروندان توصیه میکنم.
آلودگی هوا در تهران :
آلودگی هوا با توجه به پیامدهای زیانبارش به یکی از ملموسترین معضلات زیست محیطی تهران، پایتخت ایران و چندین شهر دیگر ایران تبدیل شدهاست. آمارها نشان میدهد که در روزهای تشدید آلودگی هوای تهران، شمار بیماران تنفسی «تا ۶۰ درصد» افزایش مییابد. بیشترین عامل مرتبط با تشدید بیماریهای سیستم قلبی، عروقی و ریوی، افزایش آلایندههای دی اکسید گوگرد، ذرات معلق و منواکسید کربن است، به طوریکه «آلودگی هوا در تهران به طور متوسط موجب کاهش ۵ سال از عمر تهرانیها شدهاست»
بنابر نظر برخی از کارشناسان محیط زیست، نخستین زنگ خطر جدی درباره آلودگی هوای تهران در سال ۱۳۷۴ به صدا درآمد.
در آن هنگام نزدیک به یکصد نفر از کارشناسان و مدرسان محیط زیست، جغرافیا و شهرسازی در پی نشستی در سالن اجتماعات پارک شهر تهران، متنی موسوم به بیانیه «هوای تهران ۷۴» منتشر کردند که در آن برای نخستین بار از آلودگی هوای پایتخت به عنوان یک «بحران ملی» که راه مقابله با آن «عزم ملی» است، نام برده شد.
مرگ و میر در اثر آلودگی هوا
در ایران سالیانه ۴۵۰۰۰ نفر بر اثر آلودگی هوا میمیرند.مطابق گزارش بانک جهانی در سال ۱۳۸۲، ۸۱۵۲ تن تهرانی به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست داده اند به طوری که فاصله سالهای ۸۲ تا ۸۵، نه تنها از میزان مرگ بر اثر آلودگی هوا در تهران کاسته نشده، بلکه تنها در آبان ماه سال ۸۵، آلودگی هوای تهران به اندازه نیمی از تمام سال ۸۲ قربانی داشته است.به خاطر استنشاق هوای تهران ۹۹۰۰ نفر در سال ۸۴ به دلیل دو آلاینده NOx و PM10 فوت کردند. آلاینده PM10 به تنهایی در سال ۱۳۸۸ موجب مرگ ۶۲۰۰ نفر شده است.در اثر آلودگی هوایی که در کشور ایران در سال ۱۳۸۹ به وجود آمد، حداقل ۴۰۰۰ نفر در اثر این آلودگی جان خود را از دست داده اند.
همه درهم